Feminista Talk EP2: แนวคิดเฟมินิสม์ส่งผลต่อการตัดสินใจมีลูกของผู้หญิงยุคใหม่หรือไม่?

Q: แนวคิดเฟมินิสม์ส่งผลต่อการตัดสินใจมีลูกของผู้หญิงยุคใหม่หรือไม่

A: ส่งผลในหลายๆมิติ เพราะแนวคิดเฟมินิสม์พูดถึงปัญหาของความเป็นแม่ ความเป็นเมีย ความเป็นผู้หญิง ดังนั้นการที่ผู้หญิงรุ่นใหม่ๆรู้จักแนวคิดเฟมินิสม์มากขึ้น ก็ย่อมส่งผลต่อการตัดสินใจแต่งงาน มีลูกด้วย แต่ทั้งนี้ก็มีปัจจัยอื่นๆร่วมด้วยเช่นกัน เช่น ปัจจัยทางเศรษฐกิจ ปัจจัยทางการเมือง

ยกตัวอย่าง ในภาวะที่เศรษฐกิจซบเซา ถ้าคนที่อยากมีลูก มองเห็นความไม่แน่นอนทางรายได้ ก็อาจตัดสินใจไม่มีลูก หรือถ้าในประเทศมีสงครามกลางเมือง ก็คงมีผลต่อการตัดสินใจที่จะมีลูกในภาวะสงคราม ถ้ามาดูทางด้านสังคม การที่แนวคิดเฟมินิสม์เข้ามามีบทบาทมากขึ้น มีการให้ข้อมูลความรู้เรื่องการผลิตซ้ำทางสังคมในฐานะของแม่หรือแม่บ้าน ที่ทำหน้าที่ดูแลลูกและสามี ในรัฐที่ไม่มีสวัสดิการให้แม่และเด็ก ก็ย่อมส่งผลให้ผู้หญิงจำนวนมากไม่ต้องการมีลูก เพราะมองว่าเป็นภาระที่ต้องแบกรับลำพัง โดยที่รัฐไม่มีสวัสดิการให้ หรือการที่ผู้หญิงหลายๆคนตระหนักได้ว่า ความเป็นผู้หญิง ไม่ได้เกิดจากการมีลูก มีครอบครัว แต่งงานกับผู้ชายเท่านั้น ก็อาจส่งผลต่อการตัดสินใจมีลูกของผู้หญิงคนนั้นได้เช่นกัน การเรียนรู้ว่า สังคมไม่ได้มีแต่เพศวิถีแบบรักต่างเพศเท่านั้น การได้ทำความรู้จักกับเพศวิถีแบบอื่นๆ ก็อาจทำให้ผู้หญิงจำนวนมากไม่ได้ต้องการเป็นแม่ ไม่ได้อยากมีเพศสัมพันธ์กับผู้ชาย แต่ในทางกลับกัน ก็อาจจะมีผู้หญิงที่ตัดสินใจมีลูก โดยที่ไม่ต้องมีพ่อเด็กก็ได้ ไม่ว่าจะเป็นการรับบริจาคสเปิร์ม หรือการรับบุตรบุญธรรมของแฟนผู้หญิงด้วยกันก็ตาม

ความเข้าใจในแนวคิดเฟมินิสม์ที่มากขึ้น ส่งผลให้ผู้หญิงมีความมั่นใจที่จะอยู่คนเดียวได้โดยไม่รู้สึกต้องพึ่งพิงผู้ชายหรือต้องแต่งงานด้วย ผู้หญิงมีทางเลือกมากขึ้น ซึ่งก่อนหน้านี้ ผู้หญิงหลายคนอาจรู้สึกว่ายังไงก็จะต้องแต่งงานกับผู้ชาย เพราะมีความคิดที่ว่าจะต้องให้ผู้ชายดูแล หรือถูกสังคมและครอบครัวกดดัน ด้วยมายาคติทางเพศเดิมๆว่า เป็นผู้หญิงก็ต้องแต่งงาน เป็นผู้หญิงก็ต้องเป็นแม่คน ถึงจะเป็นผู้หญิงที่สมบูรณ์ การเข้ามาของแนวคิดเฟมินิสม์ นอกจากจะทำให้ผู้หญิงสามารถเลือกที่จะมีลูก แต่งงานหรือไม่ ได้มากขึ้น แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าผู้หญิงที่มีแนวคิดเฟมินิสม์จะไม่แต่งงาน หรือไม่มีลูก เพราะมีผูหญิงที่รู้จักแนวคิดเฟมินิสม์จำนวนมากแต่งงานและมีลูก และถ่ายทอดแนวคิดเฟมินิสม์ไปให้กับลูกและสามีด้วย เช่น การแชร์ค่าใช้จ่ายในบ้าน การช่วยกันทำงานบ้าน เลี้ยงดูลูก การให้ความยินยอมในการมีเซ็กส์ระหว่างสามีภรรยา

Q: ถ้ารัฐอยากให้ผู้หญิงมีลูก เพื่อประชากรที่จะมาพัฒนาประเทศต้องทำอย่างไร?

A: รัฐต้องมีสวัสดิการสำหรับแม่และเด็ก ต้องมี Child Care Center มีการประกันว่าเด็กจะได้รับการศึกษา ได้รับการดูแลจากรัฐจนกระทั่งเติบโต หรือมีเงินอุดหนุนให้กับผู้หญิงที่ทำงานในฐานะของแม่บ้านอย่างเพียงพอ งานบ้านจะต้องได้รับการให้คุณค่าเท่ากับแรงงานอื่นๆ ก็จะช่วยให้ผู้หญิงตัดสินใจที่จะมีลูกได้อีกทางหนึ่ง ตัวอย่างเช่น หนังสือ รักร้อนแรงในดินแดนสังคมนิยม ก็พูดถึงปัจจัยที่ทำให้ผู้หญิงมีลูก ว่าอย่างน้อยที่สุดต้องมีสวัสดิการ แต่ในขณะเดียวกัน ก็มีผู้หญิงจำนวนมากไม่ได้ต้องการมีลูก ซึ่งรัฐที่ให้ความสำคัญกับความเท่าเทียมทางเพศ ก็ต้องมีกฎหมายทำแท้งที่ปลอดภัยและเข้าถึงได้